Het Kruidschap

HET KRUIDSCHAP

Het kruidschap geeft een overzicht van verse kruiden die je op de tuin kan kweken.

Je vind hier een lijst van 40 bekendste verse kruiden in Nederland.

Auteur: Marco Vreugdenhil. Bronnen: zaaikalender.com/ keukenplanten.nl

ANIJS

Pimpinella anisum

Bijzonderheden: niet verwarren met ster-anijs.
Zaaien onder glas: april - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juni
Oogsttijd: juli - oktober
Smaak: zoet, warm
Eetbaar deel van de plant: stengel, wortels, zaden, bloemen en bladeren
Toepassing: garnering in salades, soep en groente; pepernoten; anijsmelk; "muisjes"

BASILICUM

Ocimum basilicum

Bijzonderheden: éénjarige plant met vierkante stengels
Zaaien onder glas: maart - juni
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juli
Oogsttijd: juli - oktober
Smaak: kruidig met zoet aroma
Eetbaar deel van de plant: zachte stelen en bladeren
Toepassing:

BIESLOOK

Allium schoenoprasum

Bijzonderheden: lange pijpvormige stengels die enigszins lijken op lente-ui.
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: april - augustus
Oogsttijd: juni - oktober
Smaak: verfijnde uiensmaak
Eetbaar deel van de plant: dunne stengels
Toepassing:

BONENKRUID

Satureja montana

Bijzonderheden: ruig en ongelijkmatig groeiende plant met zwakke, houtige vertakkende stengels.
Zaaien onder glas: april - mei
Zaaien in de volle grond of planten: maart - juni
Oogsttijd: juni
Smaak: tijm, kruidig, peperachtig
Eetbaar deel van de plant: bladeren
Toepassing:

CITROENKRUID

Artemisia abrotanum L.

Bijzonderheden: aangename citroengeur
Zaaien onder glas: april - juni
Zaaien in de volle grond of planten: maart - september
Oogsttijd: juni - oktober
Smaak: citroen-achtig, bitter
Eetbaar deel van de plant: bladeren
Toepassing:

CITROENMELISSE

Melissa officinalis

Bijzonderheden: de bloemen trekken bijen en hommels aan
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: juli - september
Oogsttijd: juli - september
Smaak: citroen-achtig, fris
Eetbaar deel van de plant: bladeren
Toepassing:

DASLOOK

Allium ursinum

Bijzonderheden: een wettelijk beschermde plant uit de narcisfamilie en vrij zeldzaam (komt voor in het polderpark Cronesteyn)
Zaaien onder glas: april
Zaaien in de volle grond of planten: april - juni
Oogsttijd: maart - december
Smaak: knoflooksmaak, uiensmaak
Eetbaar deel van de plant: bladeren, bloemen
Toepassing:

DILLE

Anethum graveolens

Bijzonderheden: dille heeft fijne, naald-achtige zachte bladeren
Zaaien onder glas: april
Zaaien in de volle grond of planten: april - juli
Oogsttijd: juli - september
Smaak: verfijnde anijs-achtige smaak
Eetbaar deel van de plant: bladeren, jonge takjes met fijne naalden, zaadjes, blomen
Toepassing: soepen en sauzen; geweckte komkommers en augurken

DRAGON

Artemisia dracunculus

Bijzonderheden: één van de meest geliefde kruiden in de Franse keuken is dragon
Zaaien onder glas: maart - april
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juni
Oogsttijd: juni - september
Smaak: anijs-achtig, peper-achtig, licht bitter
Eetbaar deel van de plant: bladeren, bloemen
Toepassing:

GOUDSBLOEM

Calendula officinalis

Bijzonderheden: Goudsbloemen bevatten veel vitamine C, wat een krachtige antioxidant is, die je lichaam helpt beschermen tegen o.a. kanker en beroertes
Zaaien onder glas: maart - april
Zaaien in de volle grond of planten: juli - augustus
Oogsttijd: juni - september
Smaak: licht peperig
Eetbaar deel van de plant: bloemen, jonge bladeren
Toepassing:

HOP

Humulus lupulus

Bijzonderheden: De hop is een slingerplant, waarvan de stengels zich spiraalvormig om steunsels slingeren
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: maart - mei
Oogsttijd: augustus - september
Smaak: erg bitter
Eetbaar deel van de plant: vruchten, de hopbellen
Toepassing: bier

HYSSOP

Hyssopus officinalis

Bijzonderheden: hyssop vind je verwilderd op oude, kalkrijke muren in de zon, in het Middellandse Zeegebied
Zaaien onder glas: april - juni
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juli
Oogsttijd: juni - oktober
Smaak: licht bitter en beetje munt-achtig
Eetbaar deel van de plant: stengeltoppen, bladeren, bloemen, honing
Toepassing:

KAMILLE

Matricaria

Bijzonderheden: kamille heeft vele medicinale eigenschappen en werkt ontstekingsremmend en ontsmettend
Zaaien onder glas: maart - april
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juli
Oogsttijd: mei - augustus
Smaak: zeer delicaat, licht zoet, iets kruidig
Eetbaar deel van de plant: stelen, bloemen
Toepassing:

KARWIJ of KUMMEL

Carum carvi

Bijzonderheden: Het kauwen op zaden van de karwijplant zorgt voor een zoetere adem. Karwij zit ook in tal van alcoholische dranken en likeuren.
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - september
Oogsttijd: juli - augustus
Smaak: bitter, zoet, anijs-achtig met scherpe ondertoon
Eetbaar deel van de plant:
Toepassing:

KERVEL

Anthriscus cerefolium

Bijzonderheden: kervel bevat vitamine C en ijzer, daardoor medicinaal. Het verlaagt de bloeddruk en bevordert de spijsvertering. Ook stimuleert het de eetlust.
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - augustus
Oogsttijd: juni - oktober
Smaak: lichtzoet, anijsachtig
Eetbaar deel van de plant: bladeren
Toepassing:

KNOFLOOK

Allium sativum

Bijzonderheden: goede smaakmaker. Knoflook is giftig voor katten en honden!
Zaaien onder glas: n.v.t.
Zaaien in de volle grond of planten: oktober - april
Oogsttijd: juni - augustus
Smaak: scherp, na verhitting zoeter en aromatischer
Eetbaar deel van de plant: de teentjes zonder de schil
Toepassing:

KOMIJN

Cuminum cyminum

Bijzonderheden: gemalen komijnzaad is ook wel bekend als "djintan".
Zaaien onder glas: maart - april
Zaaien in de volle grond of planten: april - juni
Oogsttijd: juli - oktober
Smaak: zoet, verwarmend, notige elementen
Eetbaar deel van de plant: de zaden
Toepassing:

KOMKOMMERKRUID of BERNAGIE

Borago officinalis

Bijzonderheden: opvallende behaarde bladeren. Bernagie is geliefd bij hommels en bijen.
Zaaien onder glas: april
Zaaien in de volle grond of planten: april - juli
Oogsttijd: juli - oktober
Smaak: fris, komkommerachtig
Eetbaar deel van de plant: jonge bladeren, bloemen
Toepassing: dressing voor aardappel- of komkommersalade; fijngehakte bladeren voor soep, vis en eiergerechten

KORIANDER

Coriandrum sativum

Bijzonderheden: Koriander heeft een hekel om verplant te worden.
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juli
Oogsttijd: juli - oktober
Smaak: fris, citroen-achtig, zeep-achtig
Eetbaar deel van de plant: bladeren, zaden
Toepassing: saus of pesto van de bladeren

LAURIER

Laurus nobilis

Bijzonderheden: Laurier is een groenblijvende boom. De bessen zijn licht giftig. Laurierolie is de basis van een zeer oude plantaardige zeep "Alepp".
Zaaien onder glas: n.v.t.
Zaaien in de volle grond of planten: maart - april
Oogsttijd: juni - september
Smaak: aromatisch, oregano-achtig, tijm-achtig
Eetbaar deel van de plant: (gedroogde) bladeren
Toepassing:

LAVAS of MAGGI

Levisticum officinale

Bijzonderheden: een bijzondere en veelzijdige smaakmaker. Lavas is geen ingrediënt van het originele recept van Maggi.
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juli
Oogsttijd: juni - oktober
Smaak: sterk aromatisch, hartig, smaak van Maggi ®
Eetbaar deel van de plant: bladeren, zaden, stengels, wortels
Toepassing:

LAVENDEL

Lavandula

Bijzonderheden: Lavendel trekt vlinders aan. Uit de plant wordt rijke etherische olie gewonnen.
Zaaien onder glas: februari - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juli
Oogsttijd: juli - september
Smaak: fris, licht zoetig, licht bittere noot, rozemarijn-achtig
Eetbaar deel van de plant: bloemen, takjes
Toepassing:

MAJORAAN of ECHTE MARJOLEIN

Origanum majorana

Bijzonderheden: Bij de oude Grieken werd majoraan als middel tegen een kater gebruikt.
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juni
Oogsttijd: juni - oktober
Smaak: intens aroma, oregano-achtig, maar iets zoeter en milder
Eetbaar deel van de plant: bladeren
Toepassing:

MIERIKSWORTEL van de MIERIK

Armoracia rusticana

Bijzonderheden: De mierikswortel is rijk aan vitamine C en vezels en bevat goede hoeveelheden van mineralen zoals calcium, kalium en koper.
Zaaien onder glas: februari - april
Zaaien in de volle grond of planten: n.v.t.
Oogsttijd: september - mei
Smaak: scherp, heet, vergelijkbaar met peper en mosterd
Eetbaar deel van de plant: wortel, bladeren
Toepassing: bladeren in een salade of in een roerbakgerecht

MOSTERDKRUID van de MOSTERDPLANT

Sinapis alba

Bijzonderheden: De plant lijkt op zwarte mosterd, maar heeft grotere zaden
Zaaien onder glas: april - mei
Zaaien in de volle grond of planten: juni - augustus
Oogsttijd: juli - november
Smaak: pittig, scherp
Eetbaar deel van de plant: jonge bladeren, zaden
Toepassing:

MUNT

Mentha

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: maart - april
Zaaien in de volle grond of planten: april - mei
Oogsttijd: juni - november
Smaak: pepermunt-achtig
Eetbaar deel van de plant: bladeren
Toepassing:

OOST-INDISCHE KERS

Tropaeolum majus

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: n.v.t.
Zaaien in de volle grond of planten: april - juni
Oogsttijd: juli - september
Smaak: fris, licht peper-achtig, pikant, tonen van radijs
Eetbaar deel van de plant: bladeren, bloemen, zaden
Toepassing:

OREGANO

Origanum vulgare

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juni
Oogsttijd: juni - september
Smaak: lichtzoet, kruidig
Eetbaar deel van de plant: bladeren, bloemen
Toepassing:

PETERSELIE

Petroselinum crispum

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: februari - juli
Zaaien in de volle grond of planten: april - juli
Oogsttijd: mei - oktober
Smaak: fris, peper-achtig, enigszins aards
Eetbaar deel van de plant: bladeren, stengels
Toepassing:

PREI

Allium ampeloprasum var. porrum

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: januari
Zaaien in de volle grond of planten: maart
Oogsttijd: juli - september
Smaak: ui-achtig, knoflook-achtig, pittig
Eetbaar deel van de plant: bladeren (lichtgroene en donkergroene deel)
Toepassing:

ROZEMARIJN

Salvia rosmarinus

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: februari - mei
Zaaien in de volle grond of planten: mei - juni
Oogsttijd: mei - oktober
Smaak: fris, licht, zoet, sterk, pittig
Eetbaar deel van de plant: bladeren: naalden van de plant
Toepassing:

SALIE of SALVIA

Salvia officinalis

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: februari - april
Zaaien in de volle grond of planten: april - juni
Oogsttijd: mei - september
Smaak: sterk, kruidig, warm, iets bitter
Eetbaar deel van de plant: bladeren, bloemen
Toepassing: bloemen voor in de sla of thee

SELDERIJ of SELDERIE

Apium graveolens

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: april - juli
Oogsttijd: juli - oktober
Smaak: peterselie-achtig, sterk, krachtig, zoutig (umami)
Eetbaar deel van de plant: stengels, bladeren
Toepassing:

SMEERWORTEL

Symphytum officinale

Bijzonderheden:
Zaaien onder glas: maart - mei
Zaaien in de volle grond of planten: april - juli
Oogsttijd: april - november
Smaak: fris, komkommer-achtig, asperge-achtig
Eetbaar deel van de plant: bladeren, bloemen, spruiten (= ongeopende bloemknoppen), wortels
Toepassing: